Miesiąc: czerwiec 2017

Trifolium pratense / Koniczyna czerwona (łąkowa)

Koniczynę (tak samo jak mniszka lekarskiego) doskonale zna każde dziecko. Spotkać ją można na każdym zielonym podwórku 🙂 A która z nas nie robiła w dzieciństwie wianków z koniczyny? Albo zupy na niby? A czterolistną koniczynę udało się wam kiedykolwiek znaleźć? Mnie się udało, ale dopiero całkiem niedawno, choć w dzieciństwie się jej naszukałam sporo. Koniczyna bardzo miło mi się kojarzy, a okazuje się, że ma też świetne lecznicze własności. Szczególnie czerwona wersja, którą się wykorzystuje w kosmetyce.

Gatunków koniczyny jest jakieś 250. Z tego w Polsce występuje ich ponad dwadzieścia. Rośnie ona wszędzie za wyjątkiem Australii.

Ciekawostka: wśród licznych gatunków jest także koniczyna kolczasta. Koniczyna jest często siana jako poplon – poprawia własności gleby.

Leczniczo wykorzystuje się kwiaty oraz górne listki.

Jakie ma składniki aktywne?

– witaminy B, C i E
– sole mineralne: potas, wapń, magnez, fosfor, żelazo
– kwasy fenolowe: kwas kumarowy, kwas salicylowy
– flawonoidy i izoflawonoidy
– garbniki
– antocyjany (barwniki)
– ksantyna i hipoksantyna
– aspargina
– tyrozyna
– olejek eteryczny (mało – 0,03%)

Na jakie problemy jest odpowiednia?

Spożywana wewnętrznie:

• ma działanie moczopędne – pomocna w chorobach nerek, np. kamicy nerkowej, zapaleniach pęcherza i układu moczowego
• ma działanie wykrztuśne
• pomocna przy nieżytach górnych dróg oddechowych, przy uporczywym kaszlu (napar, odwar)
• zmniejsza stany zapalne oskrzeli i objawy astmy
• pobudza procesy trawienne (zaparcia, brak apetytu – napar, odwar)
• obniża poziom złego cholesterolu LDL (miażdżyca, choroba wieńcowa)
• zmniejsza lepkość krwi i poprawia mikrokrążenie
• oczyszcza krew z toksyn
• jest antyoksydantem
• ma działanie przeciwzapalne
• zapobiega osteoporozie
• ma działanie hipoglikemiczne – hamuje wchłanianie glukozy
• działa uspokajająco (łagodzi stany depresyjne i lękowe)
• łagodzi objawy napięcia przedmiesiączkowego, reguluje menstruacje, hamuje nadmierne krwawienia miesiączkowe
• ma własności estrogenne – pomocna w okresie menopauzalnym u kobiet (łagodzi objawy, zapobiega osteoporozie, redukuje uderzenia gorąca)

Zewnętrznie:

• pomaga przy oparzeniach, świądzie skóry, trudno gojących się ranach (okłady z odwaru, kąpiele)
• można użyć do płukania jamy ustnej i gardła przy stanach zapalnych (odwar, napar, syrop)
• okłady mają działanie przeciwobrzękowe
• świeżym kwiatkiem można potraktować ukąszenia po komarach (świeże kwiaty)
• może zmniejszać łysienie androgenne (wewnętrznie i wcierki w skórę głowy), ale tu potrzeba sporo cierpliwości

Napar:

Dwie i pół łyżki ziela rozdrabniamy, zalewamy wrzątkiem (3 szklanki) i pozostawiamy pod przykryciem na 20 minut. Odcedzamy. Pijemy po 2/3 szklanki 3 razy dziennie, na godzinę przed posiłkiem.

Odwar:

1,5 łyżki ziela koniczyny rozdrobnić, wsypać do pół litra wrzącej wody. Gotować pod przykryciem 15 minut, później zostawić do ostudzenia. Odcedzić. Pić 3 razy dziennie po pół szklanki przed jedzeniem.

Przeciwwskazania!

Nie stosować u kobiet w ciąży, karmiących, podczas terapii hormonalnych oraz podczas przyjmowania leków rozrzedzających krew. Nie stosować u dzieci poniżej 12 roku życia.

Kosmetycznie:

• nawilża
• poprawia elastyczność i ujędrnia – wpływa na produkcję kolagenu
• ma działanie antyoksydacyjne
• ma działanie przeciwzapalne
• hamuje nadmierny łojotok
• pomaga na zmiany łuszczycowe, egzemy, trądzik
  
• uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne (także wewnętrznie!)
  
• rozjaśnia cerę – pomaga na przebarwienia
• leczy trądzik androgenny
• włosy: wzmacnia, zmniejsza łamliwość (coś na zniszczone włosy!) i przyspiesza przyrost

Do jakiej cery można go używać?

– sucha
– trądzikowa
– tłusta
– naczynkowa
– dojrzała

Hippophae rhamnoides Oil / Rokitnik zwyczajny / pospolity.

Ostatnio sporo się o rokitniku mówi. I dobrze, bo owoce tej rośliny są nie tylko smaczne, ale też bardzo zdrowe. Kwiatki ma niepozorne, za to owoce wyglądają bardzo ładnie w ogrodzie, często zostając na krzaczkach nawet po opadnięciu liści. I właściwie wtedy dopiero można je zbierać, bo po pierwszym przemarznięciu tracą nutkę goryczki, która nie każdemu może pasować.

Na rynku można spotkać soki i dżemy z owoców rokitnika. Pamiętać tylko należy o systematyczności. A propos systematyczności – można zrobić także nalewkę 😉 Sok też jak najbardziej można zrobić samemu. Można też pić napar z liści.

Rokitnika spotkać można w Europie i Azji. Ciekawostka: rokitnik w Polsce objęty jest częściową ochroną. Czasem zwany ananasem rosyjskim, z powodu smaku. A nazwa łacińska to ‚błyszczący koń’ 😉 Wzięło się to stąd, że dawniej dawano koniom owoce rokitnika, aby pozbyć się robali i przez to konie ładnie wyglądały. Proszę 🙂

Olej jest tłoczony z owoców (zawiera głównie omega-7) lub nasion (jaśniejszy i nie tak gęsty, zwiera 70% omega-3 i 6) rokitnika.

Jakie ma składniki aktywne?

– duuużo witaminy C (najwięcej po dzikiej róży), a oprócz tego witaminy E (więcej niż w kiełkach pszenicy), F, K (najwięcej ze wszystkich owoców) i P, B12, prowitaminy A (więcej niż marchew) i D
– substancje mineralne: mangan, żelazo, bor, wapń, krzem
– nienasycone kwasy tłuszczowe
– antyoksydanty
– antocyjany, flawonoidy, fosfolipidy, garbniki.

Imponujące, szczególnie witaminy, prawda? Same dobroci i to sporo!

Na jakie problemy jest odpowiedni?

Spożywany wewnętrznie (lepiej działa olej z nasion):

• wzmacnia odporność (przeziębienia! po chorobach też)
• działa przeciwbólowo
• działa przeciwzapalnie i przeciwwirusowo
• obniża poziom złego cholesterolu LDL (wit. C i E oraz sterole roślinne)
• obniża ciśnienie krwi (wit. C i potas)
• pomaga przy dolegliwościach żołądkowych (zgaga, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy – spożywać olej 3 razy dziennie po pół łyżeczki pół godziny przed posiłkiem, niestrawności i zaparcia)
• pomaga przy chorobach reumatycznych (olej i napar z liści)
• pomaga przy problemach z krzepliwością krwi (wit. K)
• pomaga przy stanach zapalnych śluzówki i dziąseł – można żuć 3 razy dziennie
• normalizuje aktywność enzymów wątrobowych i kwasów żółciowych w surowicy
• pomaga na zespół suchego oka
• okłady można zastosować przy zapaleniu spojówek
• zapobiega demencji i chorobie Alzheimera

Zewnętrznie:

• pomaga w gojeniu trudnych do leczenia ran / odmrożeń / odleżyn / oparzeń (także tych słonecznych czy RTG) – smarować 2 – 3 razy dziennie
• pomaga w leczeniu grzybic

Przeciwwskazania!

Nie stosować przy stanach zapalnych trzustki i wątroby, przy ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego i kamicy żółciowej, przy chorobach jelit i nerek oraz cukrzycy! Nie jest zalecany dla dzieci poniżej dwunastego roku życia. Po trzech miesiącach stosowania zrobić przerwę.

Kosmetycznie (lepiej działa olej z owoców):

• opóźnia efekty starzenia, redukuje zmarszczki, regeneruje i odmładza
• zapobiega szkodliwemu działaniu wolnych rodników
• rozświetla cerę
• zmniejsza przebarwienia
• nawilża i odżywia
• pomaga na zmiany łuszczycowe, egzemy
• pomaga zmniejszyć blizny i rozstępy
• chroni przed promieniowaniem UV (niski faktor)
• włosy: zapobiega wypadaniu, łamliwości i rozdwajaniu, działa przeciwłupieżowo

Uwaga! Olej z rokitnika może barwić lekko skórę, ale bardziej w sensie wyrównania kolorytu i nadania złotego odcienia 🙂 W kremach może barwić lekko ciuchy czy poduszkę – w tym przypadku najlepiej jest poczekać do wchłonięcia, lub gdy się spieszymy przyłożyć do skóry chusteczkę higieniczną, w którą nadmiar kremu sobie wsiąknie. Kolor z kremu znika z czasem, co jest procesem całkowicie naturalnym i nie pogarsza własności kremu. Z tego powodu kosmetycznie stosujemy zawsze rozcieńczony.

Do jakiej cery można go używać?

– suchej
– zniszczonej
– trądzikowej
– zmęczonej
– dojrzałej